We schreven een lezersbrief naar @De Morgen naar aanleiding van de columns van Jeroen Olyslaegers en Mark Coenen:
Met veel genoegen lees ik altijd de columns van Jeroen Olyslaegers en Mark Coenen, maar nu kreeg ik toch een wat wrange nasmaak. In beide columns werd namelijk wat lacherig gedaan over ons eigen culinaire erfgoed en het nieuwe initiatief, de Smaakhaven, om in Antwerpen een culinair centrum te bouwen dat dit erfgoed onder de aandacht brengt.
​
Ik wil me niet mengen in de totstandkoming en locatie van dit initiatief, aangezien ik zelf geen betrokken partij ben, maar ik ben oprecht verheugd over het idee. Ons culinair erfgoed ligt mij namelijk na aan het hart. Mijn grootouders waren land- en tuinbouwers, en dankzij de voortreffelijke keuken van mijn moeder ben ik zelf kok geworden, met respect voor de tradities en producten uit onze eigen regio.
Telkens als ik naar onze zuiderburen kijk, voel ik stiekem een beetje jaloezie. Hoe zij hun wijnen, kazen en streekproducten omarmen, is werkelijk bewonderenswaardig. Hun keurmerken waarborgen traditie en kwaliteit. Zelfs in Franse scholen wordt er les gegeven over streekproducten, waarbij extra aandacht wordt besteed aan de schoolmaaltijden.
​
Is het onze typische volksaard om onze eigen kwaliteiten te onderschatten? Feit is dat onze eigen streekproducten absoluut niet onderdoen voor anderen. Onze bieren, kazen en vele traditionele bereidingen behoren tot de absolute wereldtop. Namen als Westvleteren, Westmalle, Passendale, Old Groendal, en Grevenbroeker zijn bekend vanwege de internationale prijzen die ze hebben gewonnen.
Dat we geen culinaire traditie zouden hebben, is eveneens een misvatting. Onze volkskeuken vindt zijn oorsprong in oogstfeesten en wedstrijden voor het vetmesten van dieren, zoals de Vette Os. Ook op kermissen werden typische vleeswaren bereid, zoals frut, potjesvlees, kipkap en vleesbrood met krieken. Elke provincie heeft zijn eigen bloedworst of beuling, zoals de Sint-Antoniusbeuling uit Antwerpen, balkenbrei uit Limburg en bloempanch uit Brussel. In vroeger tijden werd voornamelijk zoetwatervis gegeten in onze regio. Wie kent er niet het typische gerecht "paling in 't groen"? En hoelang bestaan onze koeken en gebak al niet? Denk aan de mattentaarten uit Geraardsbergen, Antwerpse handjes, Limburgse vlaaien, enzovoort.
​
Het is voornamelijk het teloorgaan van ons erfgoed dat dringend aangepakt moet worden. Elke regio kweekte vroeger zijn eigen runderen en kippen. Tegenwoordig zijn er slechts enkele overgebleven, zoals het West-Vlaamse Roodbontrund, het Kempisch Blauwbontrund, de Mechelse Koekoek en het Brakelse hoender. Veel soorten zijn echter verloren gegaan, evenals diverse groenten en fruit. De hoppescheuten bijvoorbeeld zijn uniek - we zijn de enige regio ter wereld waar scheuten van hop worden gegeten - maar de telers worden steeds schaarser. Hetzelfde geldt voor de Meisavooi uit Sint Katelijne Waver, Mechelse Krombekken, Broechemse kersen, opaalpruimen en nog veel meer groente- en fruitsoorten die verloren dreigen te gaan.
​
Ik hoop van harte dat de Smaakhaven de eigen bevolking in Vlaanderen en België bewust kan maken van onze keuken en haar tradities, en kan bijdragen aan de internationale uitstraling. Maar bovenal hoop ik dat dit initiatief kan helpen om het prachtige culinaire erfgoed te behoeden voor uitsterven.
​
Met vriendelijke groeten,
Wouter Keersmaekers
Chef De Schone van Boskoop, Boechout
​
​
​
​
​